Yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde veya herhangi bir dilin yabancı dil olarak öğretiminde kullanılabilecek binlerce araç mevcuttur. Bir yabancı dili daha hızlı ve kalıcı öğretmek/öğrenmek için çeşitli araçlara ihtiyaç duymaktayız. Kitaplar geçmişte olduğu gibi bugün de en önemli araç olarak karşımızda dursa da yerini etkileşimli içeriklere bırakmaya başladı diyebiliriz. Her alanda olduğu gibi dil öğretiminde ve öğreniminde de yeni nesil araçlardan en iyi şekilde faydalanmak zorunlu hâle gelmiştir.

Günümüz cihazlarını ve dijital araçları amaçlarımıza ulaşmak için kullanmadığımızda, derslerimize entegre etmediğimizde, ders içi ve ders dışı öğrenmenin bir parçası haline getirmediğimizde ciddi eksikliklerle/sorunlarla karşı karşıya kalmamız kaçınılmazdır.

Bugünün nesline hitap etmek, yeni nesil öğrenme ortamlarını ve yöntemlerini en iyi şekilde kullanmak, bugünün imkanlarını kullanarak ihtiyaçları en iyi şekilde karşılamak günümüz öğretmeninin en önemli amaçları arasında yer almalıdır. Dolayısıyla dil öğreten öğretmenlerimizin hem bazı araçları bilmeleri hem de bu araçlardan faydalı gördüklerini öğrencilere öğretmeleri beklenmektedir. Öğretmek ve öğrenmeyi öğretmek…

Bugünün bir yabancı dil öğreticisi 1. Öğrenme içeriği geliştirmek, 2. Öğrenmeyi sağlamak, 3. Öğretim sürecini en iyi şekilde değerlendirebilmek için hangi dijital araçları nasıl kullanacağını bilmeli, bilmiyorsa araştırmalı ve öğrenmelidir... Aksi bir durum gerçekten düşünülemez.

Aşağıda dil öğretiminde ve öğreniminde kullanılabilecek bazı dijital araçlara (Web 2.0 araçları, mobil ve masaüstü uygulamalar, çevrimiçi ve çevrimdışı araçlar...)  ve özelliklerine değinilmiştir. Bunlar yeterli olmamakla birlikte başlangıç seviyesi için idealdir:) 

1. Audacity – Ses düzenleme aracı

Audacity, Windows, Mac OS X, Linux gibi birçok platformda çalışabilen özgür ve ücretsiz bir sayısal ses düzenleme ve ses kaydetme yazılımıdır. Dinleme kayıtları, dinleme etkinlikleri ve ses dosyalarını düzenlemek için kullanılabilir.

2. AutoDraw – Taslak çiz, neye benzediğini seç

AutoDraw, yapay zekâ destekli bir çizim tahmin aracıdır. Ne çizdiğinizi tahmine etmeye çalışır ve çizdiğiniz nesneyi istediğiniz resme dönüştürür. Kelime öğretiminde, sınıf içi oyun ve yarışmalarda kullanılabilir.

3. Canva – Grafik Tasarım ve Resim Düzenleme

Canva, kullanıcıların sosyal medya grafikleri, sunumları, posterleri ve diğer görsel içerikleri oluşturmasına olanak tanıyan bir grafik tasarım platformudur. Web'de ve mobilde kullanılabilir ve milyonlarca resim, yazı tipi, şablon ve illüstrasyonu entegre eder. Canva’da bir dil öğreticisinin ihtiyaç duyabileceği binlerce hazır şablon yer almaktadır.

4. Edmodo - Öğretmen, Öğrenci, Veli; Ödev, Test, Sosyal Medya

Edmodo, K-12 okulları ve öğretmenleri için bir eğitim teknolojisi platformudur. Edmodo, öğretmenlerin içerik paylaşmasına, testler, ödevler dağıtmasına ve öğrenciler, meslektaşlar ve velilerle iletişimi yönetmesine olanak tanır. Özel ders verenler veya kurumunda öğretim yönetim sistemi bulunmayanların kullanabileceği en iyi öğretim yönetim sistemlerinden biridir.

5. EdPuzzle – Video İçi Değerlendirme Aracı

Videoları ders materyallerine ve ölçme içeriklerine dönüştürmeye yarayan bir araç. Video içi sorular sormak ve öğrencilerine video içerikli projeler vermek için kullanılabilir. Alternatif olarak Nearpod ve H5P benzer özellikleri sunmaktadır.

6. Explain everything – Sesli Paylaşılabilir Beyaz Tahta

Kullanması biraz zor olsa da en iyi araçlardan konu anlatım ve geribildirim araçlarından biridir. İsminden de anlaşılaibleceği gibi bu aracı kullanarak her şeyi açıklayabilirsiniz?

Explain everything ile eğitim içeriklerini kaydedin, etkileşimli sunumlar ve ödevler oluşturun.

7. Book Creator – Dijital Kitap Oluşturma Aracı

Djital ve etkileşimli kitap oluşturmak için en iyi araçalrdan biri. Kitap sayfalarına ses, video, resim, bağlantı eklemek ve içerikleri etkileşimli hale getirmek mümkün.

8. Kahoot – Sınıf İçi anlık Geribildirim Aracı

Çok az etkinlik türü içerse de hâlâ çok kullanılan uygulamalardan biri. Bugün çok daha iyileri olmasına rağmen alışkanlıklarımızdan vazgeçmiyoruz. Türkiye’de eğitimde en çok kullanılan araçlardan biri olmaya devam ediyor. Sınıf içi değerlendirme ve anlık geribildirim için ideal bir araç.

9. MeetingWords – İşbirlikli Yazma Aracı – Sürecin Oynatılması

Üyelik gerektirmeyen, çevrim içi ortamda metin düzenlemeye imkân veren ve süreci kayıt altına alan kullanışlı bir işbirliği aracı. Öğrencileri gruplara ayırıp her bir grup için sayfalar oluşturup birlikte içerik üretmelerini sağlayabilirsiniz. Yada hazır hatalı metinleri buraya ekleyip öğrencilerin düzeltmelerini talep edebilirsiniz. Öğrencilerin bu sayfada gerçekleştirdiği her hareket kayıt altına alınmakta ve daha sonra video şeklinde izlenebilmektedir.  Kim hangi kelimeyi ekledi, hangi hatayı düzeltti, kim ne kadar kaykı sağladı vb.

10. Memrise – Dil Öğretimi ve Kelime Kartları:

Memrise, öğrenme ve hatırlama oranını arttırmak için aralıklı tekrar yöntemini kullanan bir dil platformudur. Hazır içerikler kullaılabileceği gibi kişi kendi içeriklerini de oluşturabilmektedir. Öğrencilere ilk derste öğretilmesi gereken bir uygulamadır. Herkes kendi dil öğrenme oyununu geliştirebilir?

11. Quizlet – Etkileşimli kelime kartları, kelime oyunu

Hem öğrenme hem de ölçme amacıyla kullanılabilecek araçlardan biri. Kelimele ve karşılıkları varsa resimleri veya açıklamaları girilerek öğrenme ve ölçme etkinliklerine dönüştürülebilir. Kendi içeriklerimizi oluşturabileceğimiz gibi başkalarının oluşturduğu ve paylaştığı içerikleri de dil öğrenimi esnasında kullanabiliriz. Örnek 1

12. Quizizz – Etkileşimli öğrenme platformu

Quizizz, içeriği sürükleyici ve ilgi çekici hale getirmek için oyunlaştırmayı kullanan bir öğrenme platformudur. Sınıf içi etkinliklerde, yarışmalarda, ön test incelemesinde, biçimlendirici değerlendirmelerde ve kısa sınavlarda kullanılabilecek özelliklere sahip bir araçtır.

13.Moovly veya Powtoon – Animasyon, Video, Slayt

Moovly, ileri derece uzmanlık gerektirmeyen, öğrenme veya iletişim için kolayca harika videolar oluşturmaya yarayan çevrimiçi bir uygulamadır. Kendi resimlerinizi, videolarınızı, metinlerinizi ve sesinizi yükleyin ve bunları farklı tarzlarda milyonlarca telifsiz stok görsel, video, ses ve müzikten oluşan bir kitaplıktaki medya nesneleriyle birleştirin. Sıfırdan başlayın veya tamamen özelleştirilebilir hazır video şablonları kullanın. Animasyon hazırlamanın ne kadar kolay olduğunu göreceksiniz.

14. Padlet – İşbirlikçi, Çevrimiçi Mantar Pano

Sınıf veya okul panolarımızı dijital ortamlara taşısak, tüm öğrenciler bu panolara katkıda bulunsa, öğrencilerin eklediklerini inceledikten sonra yayımlasak, bu içeriklerden herkes faydalansa nasıl olur? Padlet, işletmelerin veya eğitim kurumlarının ortak projeler, ödevler veya etkinlikler oluşturmasına ve bunlar üzerinde işbirliği yapmasına yardımcı olmak için tasarlanmış, bulut tabanlı ve bir üretkenlik yazılımıdır. Dil öğretimi esnasında her haftanın konusu dikkate alınarak öğrencilerle birlikte panolar oluşturulabilir, işbirliği desteklenerek akran değerlendirmesi sağlanabilir…

15. Platagon - 3D Video Animasyon Hazırlama

Sahne, kişi ve metinleri bir araya getir ve kendi filmini oluştur. Bugüne kadar geliştirilmiş en kolay animasyon oluşturma aracı diyebiliriz. Metinleri ve sesleri kullanarak diyaloglar oluşturabilir, sahneleri ve karakterleri kullanarak gerçek filmleri aratmayacak içerikler oluşturabilirsiniz.

• 3D animasyon, özelleştirilebilir karakterler ve 200'den fazla orijinal sahne ile videolarınızı öne çıkarın.
• Plotagon'un kolay Kullanıcı Arayüzü, herkesin anında animasyonlu videolar oluşturmasını sağlar.
• Sahneler, karakterler, animasyonlar, konuşma sentezi.
• Plotagon, ihtiyacınız olan bir çok şeye sahiptir.

16. H5P – En gelişmiş etkileşimli etkinlik oluşturma aracı (h5ptr.org)

H5P dünyada eğitimde en çok kullanılan araçlardan biridir. Barındırdığı birbirinden faydalı etkileşimli içerik türleri ile eğitim ortamlarının zenginleşmesini sağlamaktadır. Açık kaynak olarak geliştirilen ve tamamen ücretsiz olarak isteyen herkesin kullanımına sunulan H5P, 50’den fazla içerik türü barındırmaktadır. H5PTR.ORG bu içerik türlerini tanıtmak, her bir içerik türü ile ilgili örnekler sunmak, eğitim ortamlarını daha eğlenceli ve etkileşimli hale getirmek isteyenlere hizmet etmek amacıyla kurulmuştur. Bugüne kadar geliştirilen araçlar içerisinde eğitim içerikleri geliştirmek için kullanılabilecek en iyi araçtır. Henüz benzer özelliklere sahip bir rakibi bulunmamaktadır. H5P kullanarak farklı yollarla etkileşimli içerikler oluşturmak mümkün. Bil dil öğreticisi sadece H5P içerikleri ile harikalar yaratabilir. Sunumlar, etkileşimli kitaplar, sınavlar, oyunlar hazırlayabilir ve dil öğretim sürecini eğlenceli hâle getirebilir. Detaylı bilgi için tıklayınız. 

17. Nearpod – Sunum ve Etkileşimli İçerikler Oluşturma

Nearpod eğitim ve öğretim için etkileşimli içerikler ve sınavlar oluşturma, derslerde eş zamanlı etkinlikler uygulama, değerlendirme yapma ve dönüt verme açısından çok fazla özelliklere sahip eğitimde en çok kullanılan 100 araçtan biridir. H5P’den sonra dikkate alınması gereken araçlardan biridir. Ücretsiz versiyonu 200 MB alan kullanım imkânı sunmaktadır. Aynı anda en fazla 40 öğrenciye uygulama geçekleştirilebilmektedir. Bu sınırlı özelliklerinin yanında 20’den fazla etkinlik türü ile hem eş zamanlı hem de art zamanlı uygulama imkânı sunmaktadır. Denemeye ve kullanmaya değer… Detaylı bilgi için tıklayınız. 

18. Jamboard – Etkileşimli Tahta / Çevrimiçi işbirliği

Gelişmiş bir etkileşimli tahta uygulaması arayanlar için önerebileceğim en iyi beyaz tahta uygulamasıdır. Yaz, çiz, tasarla, işbirliği yap…

19. Socrative – Sınıf İçi Anlık Geribildirim Aracı

Socrative; ücretsiz, kullanımı kolay bir değerlendirme aracıdır. Yüz yüze eğitimde veya çevrim içi ortamlarda özellikle süreç değerlendirmesinde (biçimlendirici değerlendirme) aktif olarak kullanılan/kullanılabilecek özelliklere sahiptir. Detaylı bilgi için tıklayınız. 

20. Storyboard That - Hikaye şeridi/panosu oluşturma

Dijital hikayeler, çizgi romanlar oluşturmak ne kadar kolay olabilir ki… Hazır sahneleri, karakterleri ve metin kutularını kullanarak ister öğrencileriniz için içerikler oluşturun, isterseniz öğrencilerinize ödev verin… Detaylı bilgi için tıklayınız. 

21. Tellagami – 2D Video Animasyon Hazırlama Seslendirme

Tellagami, sahne ve karakteri kendi isteğinize göre biçimlendirebileceğiniz ve oluşturmuş olduğunuz karakter üzerinden ses kaydı gerçekleştirerek animasyona dönüştürebileceğiniz bir araç. Yukarıda bahsettiğimiz Storyboard That içeriklerini seslendirebildiğinizi ve hareketli hale getirebildiğinizi düşünün? Detaylı bilgi için tıklayınız. 

22. ThingLink – Etkileşimli çoklu ortam oluşturma aracı

Seçmiş olduğumuz bir resmin istediğimiz noktalarına ses, metin, resim, video eklememize yarayan bir araç. Pasif bir resmi aktif bir öğrenme aracına dönüştürmek hatallerimizi dijital ortamlara yansıztmak bizim elimizde… Detaylı bilgi

23. Toontastic 3D - 3D Video Animasyon Hazırlama Seslendirme

Google tarafından geliştirilen "Toontastic 3D" uygulaması hazır sahneleri, karakterleri ve kendi içindeki bazı detayları ile cazip bir araç olarak karşımıza çıkıyor.  2017 yılının en iyi çocuk uygulaması seçilerek Bologna Ragazzi Dijital Ödülü'ne layık görüldü. Çocukların eğlenerek animasyonlar hazırlayabileceği çok yararlı bir uygulama. Sadece çocuklar mı?! Siz de… Detaylı bilgi için tıklayınız. 

24. YouTube – Videolarla öğrenme ve öğretme

Dünyada eğitimde en çok kullanılan araçlar listesinde ilk sırada yer almaktadır. Eğitimcilerin hem öğrenmek hem de öğretmek, öğrencilerin ise öğrenmek için kullandığı en önemli platformlardan biri. Dil öğrenmek ve dil öğretmek isteyip Youtube’dan uzak kalmak düşünülemez. İstediğin konudaki istediğin içeriğe istediğin zaman erişebilme imkânı; öğrenmenin kurallarının yeniden yazılmasına sebep olmaktadır. Dil öğrenmek isteyenler istediği içeriğe ve istediği eğitimciye Youtube aracılığıyla erişebilmektedir. Siz de erişilebilen öğretmenlerden olmak sitemez misiniz? Bir kanal açın, içerikler oluşturun, istikrarlı ve sabırlı olun… Etkiyi görün… Sevdiğiniz işi dijital ortamda yapmaya devam edin.

25. Zoom, Meet, Team vd.– Video Ders/Kayıt, Canlı ders

Uzaktan eğitim veya özel dersler için kullanılabilecek çeşitli görüşme araçları mevcuttur. Bunlar arasında en çok kullanılanlar Zoom, Google Meet ve Microsoft Team’dir. Bu araçları gerek eğitim vermek gerek eğitim almak gerekse video eğitim içerikleri oluşturmak için kullanabilirsiniz. Eğitim platformlarına veya sosyal medya hesaplarınıza video çekmek istediğinizde kullanabileceğiniz gibi, dünyanın herhangi bir yerinde dil öğrenmek isteyen birine ders vermek için de kullanabilirsiniz…

26. OneNote - Dijital bir not defteri

Özellikle uzaktan eğitimde, canlı derslerde veya ders anlatım videoları çekiminde kullanılabilecek özelliklere sahip bir araç.

• İster onlarca fikriniz olsun ister yapacak çok işiniz veya hatırlayacak konularınız
• İster klavye ile ister kalemle not almak isteyin
• İster resimler veya .pdf sayfalarını kullanarak ders anlatmak isteyin ister çözümleri, çizimleri dosyalar üzerine yapmak…
• İster sayfaya ses video eklemek isteyin isterse yaptıklarınızın sesli ve görüntülü kaydını almak

OneNote hemen hemen bunların hepsini ve daha fazlasını yapabilecek en gelişmiş uygulamalardan biri.

Ayrıca tüm içerikleriniz tüm cihazlarınızda (cep, tablet, bilgisayar vb.) anlık senkronize edilir.

Detaylı bilgi için tıklayınız. 

27. Loom - Sesli, görüntülü ekran kaydı, paylaşma, etkileşim alma

Loom ile ekranınızı kaydedebilir ve anında herkesle paylaşmak için bir bağlantı alabilirsiniz. Ekran kaydetmenin ve öğrencilerle paylaşmanın en hızlı ve en kolay yollarından biri.

Temel Özellikleri

•  Ekranınızı, kameranızı, mikrofonunuzu ve dahili sesi kaydedin
•  Videoları otomatik olarak buluta kaydedin ve bir bağlantıyla anında paylaşın
•  Birisi videonuzu görüntülediğinde, tepki verdiğinde veya yorum yaptığında bildirim alın
•  Zamana dayalı yorumlar ve emoji tepkileri bırakın
•  Loom video kitaplığınızı hareket halindeyken ve cihazlar arasında yönetin
•  Güvenlik ve erişim kontrolleriyle videonuzu kimlerin görebileceğini seçin

28. Youglish – Türkçe ve birçok dilde telaffuz örnekleri (video) bulma

Türkçe dahil 15’ten fazla dilde “Nasıl telaffuz edilir?” sorusuna cevap veren, video içeriklerinde aranan kelimenin seslendirildiği saniyeleri bulan ve sizin için lsiteleyen bir araç. Dil öğreten ve öğrenenlerin kesinlikle bilmesi, kullanması gereken bir araç…

29. Camtasia Studio – Ekran kaydı ve video düzenleme

Bugüne akdar en çok kullandığım, en çok faydalandığım araçlardan biri. Bu sayfada tanıtımını yaptığım tek ücretli uygulama. Bir eğitim platformu kurmak, eğitim videoları çekmek, youtube kanalı açmak, ücretli veya ücretsiz dil öğretim paketleri sunmak istiyorsanız; video ders kayıtları oluşturabileceğiniz, düzenleyebileceğiniz en gelişmiş aynı zamanda kullanımı en kolay araçlardan biridir. Camtasia Studio’nun nasıl kullanılabileceğine ait yüzlerve video mevcut. Buyrun>> 

30. Siz de dil öğretiminde kullandığınız dijital araçları yorum bölümüne yazarak katkıda bulunabilirsiniz… 30. maddeyi size bıraktım….

FAYDALI OLMASI DİLEĞİYLE…

Güncelleme: 06.07.2023

Merhabalar,

Daha önce "Bilimsel / Akademik Dergi Nasıl Kurulur ve Yayımlanır?" konulu bir yazı paylaşmıştım. Konu konuyu açıyor misali yazı yazıyı açtı:) Bu yazı üzerine bir çok akademisyen ve yayınevinden kitap yayınına yönelik, özellikle kitap yayımlanana kadarki editoryal sürecin yönetimine yönelik çok fazla soru aldım. Bu sebeple bu yazımda, basılı veya elektronik bir kitap yazımı sürecinde ihtiyaç duyulan ve dünyada en çok kullanılan yazılımlardan birine değineceğim.

Günümüzde akademik kitapların çoğunun çok editörlü ve çok yazarlı olduğunu söyleyebiliriz. Çok editörlü veya çok yazarlı kitap çalışmalarında editöryal işlemleri profesyonel bir şekilde yönetmek kaliteli bir yayın için önem arz etmektedir.

Örneğin editör olarak bir kitap yazmaya karar verdiniz ve her bir bölüm için farklı yazarlarla ve bölüm editörleri ile çalışmak istiyorsunuz. Ya da onlarca makaleden oluşan bir dergi veya kitap çıkarmak istiyorsunuz. Yazarlardan telefon aracılığıyla veya WhastApp vb. uygulamalar üzerinden yazı istersiniz. Yazarlar makale veya kitap bölümlerini yazar, size e-posta yoluyla iletir, siz düzeltme önerilerinizi yine mail yoluyla bildirirsiniz. Bu amatörce bir yöntemdir.

Jane Hart tarafından 14 yıldır düzenli olarak yayımlanan “Eğitimde En Çok Kullanılan Araçlar Listesi” bu yıl 33 ülkeden 2077 kişinin katılımıyla belirlendi. 2021 yılı uzaktan eğitimin, eğitim araçlarının en çok kullanıldığı yıl olması sebebiyle daha önceki yıllara göre elbette farklılıklar arz ediyordu ve bunun da listeye yansıması bekleniyordu. Listenin başında yer alan araçların sıralamasında bu yıl çok büyük bir değişiklik olmasa da yeni araçlarla tanıştığımız bir yıl oldu. Dolayısıyla bu yıla kadar “Eğitimde en Çok Kullanılan 100 Araç” listelenirken bu yıl liste biraz daha genişledi ve “Eğitimde En Çok Kullanılan 150 Araç” olarak yayımlandı. Listenin ilk 10’unu sırasıyla YouTube, Google Docs & Drive, PowerPoint, Zoom, Google Search, Canva, Google Meet, Word, Google Classroom, Kahoot oluşturuyor.

Bir eğitimciyseniz, herhangi bir şekilde eğitimle ilgileniyor iseniz, özellikle dijital yerlilere eğitim veriyor iseniz bu listedeki araçlardan ilk 10’unu kesinlikle, sonraki 140 araçtan da en az 10’unu tercihen bilmekte ve kullanmakta fayda var.

Unutmayın “Teknoloji, öğretmenin yerini almaz ancak teknolojiyi iyi kullanan öğretmen kullanmayan öğretmenin yerini alır”.

Türkçe A1 Söz Varlığı

Yazar: Kerim SARIGÜL

Yayınevi: Gece Kitaplığı

• Türkçe A1 Söz Varlığı toplam 1632 unsurdan (1552 kelime, 45 kalıp ifade, 35 kişi adı) oluşmaktadır.

• Türkçe A1 söz varlığı unsurları 3 farklı ölçüte göre sıralanmıştır.

• Alfabetik Sıralama: Türkçe A1 söz varlığı A’dan Z’ye listelenmiştir. Bu listede yer alan kelimelerin türleri parantez içerisinde gösterilmiştir.

• Tematik Sıralama: Türkçe A1 söz varlığında yer alan kelimeler belirlenen temalar doğrultusunda ait oldukları temaya göre listelenmiştir.

• Kelime Türlerine Göre Sıralama Türkçe A1 söz varlığı listesinde yer alan bütün kelimeler türlerine göre isim, fiil, sıfat, zarf, zamir, edat, bağlaç ve ünlem olmak üzere 8 başlıkta listelenmiştir.

• İlgili kelime listesine ek olarak A1 seviyesi için önerilen “Kalıp İfadeler” (45 adet) ve “Kişi Adları” (35 adet) ayrı başlıklar altında verilmiştir.

• Kişi adlarının seçiminde Türkiye’de en çok kullanılan ve özellikle son yıllarda çocuklara en çok verilen isimler dikkate alınmıştır. Ancak bu isimlerden bazıları anlamları itibarıyla özellikle dinleme etkinliklerinde anlamayı zorlaştırabileceği gerekçesiyle liste dışı bırakılmıştır.

• Soru sözcükleri ve ekler (29 adet) erişim kolaylığı açısından “Soru Sözcükleri ve Ekleri” başlığı altında ayrıca listelenmiştir.

• Sayılar hem harflerle hem de rakamlarla gösterilmiştir.

• Listede yer alan ve kısaltmaları yaygın olan kelimelerin hem kısaltmalarına hem de özgün biçimlerine yer verilmiştir.

• Ülke, millet, uyruk ve dil temasında; Türkçenin öğretildiği ülke, öğrenen kişinin ülkesi ve çevresi dikkate alınarak geniş çaplı bir liste hazırlanmıştır.

Dil sürekli değişim ve dönüşüm içindedir. Kelimelerin zamanla anlam daralması, genişlemesi veya değişmesi sonucunda farklı anlamlar taşıması; dile yeni kelimelerin girmesi ve bazı kelimelerin yaygın kullanımının azalması olağandır. Bu durum, Türkçe A1 söz varlığının belirli aralıklarla güncellenmesi gerektiği sonucunu ortaya çıkarmaktadır. Gerekli görüldüğünde “Türkçe A1 Söz Varlığı” güncellenerek yeniden yayımlanacaktır.

KİTAP TANITIMI [VİDEO]

KİTAP, ÇEVRİM İÇİ MAĞAZALARDA SATIŞA SUNULMUŞTUR.

SATIŞ SİTELERİ: Kitap Yurdu, idefix, Kidega, D&R, N11

İÇİNDEKİLER

GİRİŞ

Türkçe A1 Söz Varlığı Hazırlanış Aşamaları

Türkçe A1 Söz Varlığı Hakkında Bilgiler

Kısaltmalar

ALFABETİK SIRALAMA

KALIP İFADELER

KİŞİ ADLARI (İSİMLER)

SORU SÖZCÜKLERİ VE EKLERİ

TEMATİK SIRALAMA

AİLE VE ARKADAŞ

ALIŞVERİŞ

BELGELER VE METİNLER

ÇEVREMİZ VE DÜNYA

DUYGU, GÖRÜŞ VE DENEYİMLER

EĞİTİM

EĞLENCE VE MEDYA

ELEKTRONİK EŞYALAR

EV

HAVA/HAVA DURUMU

HAYVANLAR

HİZMETLER

HOBİ VE BOŞ ZAMAN

İLETİŞİM, HABERLEŞME, SOSYAL MEDYA

İŞ VE MESLEKLER

KITA, ÜLKE, MİLLET, DİL

KIYAFET VE AKSESUAR

ÖLÇÜ BİRİMLERİ

RENKLER

SAĞLIK

SAYILAR

SEYAHAT VE ULAŞIM

SPOR

VÜCUDUN BÖLÜMLERİ

YAPILAR VE YERLER

YİYECEK VE İÇECEK

ZAMAN

DİĞER

KELİME TÜRLERİNE GÖRE SIRALAMA

İSİM

FİİL

SIFAT

ZARF

ZAMİR

EDAT

BAĞLAÇ

ÜNLEM

KAYNAKÇA

13.06.2021 tarihinde Kök Bilig Youtube kanalının canlı yayın konuğu olduk. 

Konu: Uzaktan Eğitim / Özelleştirmek - Detaylandırmak

CANLI YAYIN ESNASINDA ELE ALINAN, DEĞİNİLEN HUSUSLAR:
Uzaktan Eğitim
Art zamanlı Öğrenme
Eş Zamanlı Öğrenme
Öğretim Yönetim Sistemleri
Süreç Değerlendirmesi
Uzaktan Eğitim ve Eğitimde Eşitlik
Uzaktan Eğitimde Süreç Değerlendirmesi
SCORM ve Tin Can Standartları
Eğitimde Oyunlaştırma
Eğitimde Yapay Zekâ
Dijital Öğretmen / Donanımlı Öğretmenden Kimdir?
İçerik Tasarımında Dikkat Edilecek Hususlar Neler?
Eğitimde Etkileşim
Dijital Kuşak Dijital Becerilere Sahip mi?
uzaktan Eğitim Sürecine ve Dijital Araç Kullanımına Yönelik Tavsiyeler

DSPACE; AÇIK DİJİTAL DEPOLAR OLUŞTURMAK İSTEYEN AKADEMİK KURUMLARIN, KAR AMACI GÜTMEYEN VEYA TİCARİ AMAÇLA FAALİYETLER YÜRÜTEN KURULUŞLARIN EN ÇOK TERCİH ETTİĞİ YAZILIM OLMA ÖZELLİĞİNİ TAŞIMAKTADIR. 

TÜRKİYEDE 100'E YAKIN ÜNİVERSİTE DSPACE KULLANMAKTADIR.

DSpace , genellikle bilimsel ve/veya yayınlanmış dijital içerik için açık erişim havuzları oluşturmak için kullanılan açık kaynaklı bir yazılım paketidir.

DSpace; metin, görüntü, hareketli görüntü, mpeg ve veri kümeleri dahil olmak üzere her tür dijital içeriği korur ve bunlara kolay ve açık erişim sağlar. Yazılımı sürekli olarak genişletmeye ve geliştirmeye kendini adamış, sürekli büyüyen bir geliştirici topluluğuyla, her DSpace kurulumu bir sonrakinden yararlanır.

DSpace Vizyon ve Misyon Beyanı

Vizyon:  DSpace Projesi, bilgiyi açıktan erişilebilir ve kolay yönetilebilir hale getirmek için araçlar sağlayan depo yazılımı için dünyanın tercihini üretecektir.

Misyon:  Aktif bir geliştirici topluluğunun becerilerini, ilgili ve aktif kullanıcıların enerjisini ve içgörülerini ve proje üyelerinin ve kayıtlı hizmet sağlayıcıların finansal desteğini kullanarak üstün açık kaynaklı yazılımlar oluşturacağız.

DSpace yazılımı şunları yapacaktır:

1. Kurumsal Depo kullanım örneğine odaklanır.
2. Yalın, çevik ve esnektir.
3. Kurulumu ve çalıştırması kolay ve basittir.
4. Daha büyük akademik ekosistemde tamamlayıcı hizmetler ve araçlarla genişletilebilecek veya bunlarla entegre edilebilecek bir temel işlevsellik kümesine sahiptir.

DSpace'i Görselleştirme

DSpace, açık kaynaklı yazılım olarak ücretsiz kullanılabilir. DSpace'in  nasıl çalıştığını görsel olarak açıklayan ekteki DSpace Diagram dosyasını inceleyebilirsiniz.

Merhabalar,

Daha önce "Açık Dergi Sistemi - Open Journal Systems (OJS)" konulu bir yazı yayımlamıştım ve bu yazı aracılığıyla siteme ulaşan ve benimle iletişime geçen bir çok kişinin aşağıdaki soruları ile karşılaştım:

• Akademik bir dergi nasıl kurulur?
• Dergiyi kim, nasıl kurar?
• Dergi için ISSN nereden, ne zaman alınmalıdır?
• Dergi kurmak ve yayımlamak için temel adımlar neler?
• Editoryal Süreç Yönetimi - Kitap ve Kitap Bölümü Yazımı için bu sistemi kullanabilir miyim?

Bu ve benzeri sorulara cevap vermek için bu yazıyı hazırlamış bulunmaktayım.

Dergi

Basılı ya da elektronik ortamda çeşitli periyotlarla yayımlanan belli konuların ele alındığı yayın türü dergi olarak adlandırılmaktadır. Genel olarak bakıldığında çok farklı dergi türleri mevcuttur. Dergiler genel olarak 2 başlıkta değerlendirilmektedir. Hakemli dergiler ve hakemsiz dergiler.

Popüler dergi diye de adlandırılan hakemsiz dergiler belli konular çerçevesinde genel okuyucuya hitap eden, içeriklerin hakemler yerine dergi yöneticileri ve editörleri tarafından değerlendirildiği; kısa, güncel bilgilerin yer aldığı, kaynak gösterme kriterlerinin çok sıkı olmadığı dergilerdir.

Akademik dergi, bilimsel dergi diye de adlandırılan hakemli dergiler ise popüler dergilerin aksine çok ciddi bir hakem değerlendirme sürecine, içerikleri oluşturma ve kaynak gösterme kriterlerine sahiptir.

Akademik dergiler; akademi dünyasının araştırmaları ve çalışmaları doğrultusunda elde edilen bulguların ve güncel gelişmelerin paylaşılmasına, duyurulmasına hizmet etmektedir. Akademik dergilerin genelde yılda 3 veya 4 kez çıkarıldığı görülmektedir ancak yılda 12 kez yani her ay bir sayı veya yılda bir sayı çıkaran dergiler de mevcuttur.

Akademik dergiler için makaleler genelde araştırmacılar tarafından yazılır, araştırma konusuna uygun olan dergilere gönderilir, hakem ve editör değerlendirme süreçlerinden geçer ve uygun bulunduğu takdirde yayımlanmasına karar verilir. Dergiler çeşitli kriterlere göre ulusal hakemli dergi veya uluslararası hakemli dergi statüsü kazanabilir.

Ulusal Hakemli Dergi

Editörü ve en az beş değişik üniversitenin öğretim üyelerinden oluşmuş danışmanlar grubu olan, bilimsel/sanatsal özgün araştırma makaleleri yayımlayan, yılda en az iki kez yayımlanan ve son beş yılda düzenli olarak basılıp dağıtımı yapılmış, üniversite kütüphanelerinde erişilebilir olan dergi.

Uluslararası Hakemli Dergi

Uluslararası hakemli dergi, bir editörü ya da editör kurulu olan, dünyanın farklı ülke ve üniversitelerini temsil eden ve araştırmalarıyla alanında saygınlık kazanmış araştırmacı ya da öğretim üyelerinden oluşan bilim ya da danışma kuruluna sahip olan ve bilimsel araştırmaların sonuçlarını yayımlamayı hedefleyen süreli bir dergi grubudur.

Uluslararası Dergi Özellikleri

Editör ve hakem kurulu üyelerinin farklı ülkelerde aynı dili konuşan/yazan kişilerden oluşması,

Derginin, uluslararası düzeyde kabul edilirliği onaylanmış belirli bir resmi dili üzerinden yayın yapması,

Gönderilen makalelerin nihai yayımı konusunda, hakem raporlarının içeriği ve önerisine göre editör ya da editör kurulu tarafından nesnel ölçütlere göre karar verilmesi,

Derginin, yayın yapıldığı dili kapsayan alanda dünya genelinde okuyucuya periyodik olarak ulaştırılması (Kaynak:ulakbim.tubitak.gov.tr)

AKADEMİK DERGİ NASIL KURULUR?

Son döneme kadar akademik dergiler daha çok basılı olarak çıkarıldığı için dergi çıkarma süreçleri biraz daha zor ve resmi prosedürler biraz daha fazlaydı diyebiliriz. Dergi kurulumu, ISSN kaydı, makale değerlendirme yazılımlarının çok gelişmemiş ve pahalı olması, baskı ve dağıtım hizmetlerinin ciddi maliyet gerektirmesi gibi hususlar geçmiş dönemlerde dergi çıkarmanın en büyük zorluklarındandı. Bugün gelinen noktada dergi kurulumu, ISSN işlemleri, makale değerlendirme süreçleri, dergilerin yayımlanması gibi hususlar dijital ortamlarda zahmetsizce ve daha az maliyetle gerçekleştirilebilmektedir. Akademik Dergi kurulumu işlemleri için OJS Dergi Sitesi üzerinden profesyonel destek alabilirsiniz. OJS ile örnek olarak hazırlanmış OJS Demo sayfasını inceleyebilirsiniz. 

Akademik dergi kurmak için hangi niyet, adım ve işlemler gerekir?

• Dergi kurulum ve yayın süreçlerini birlikte yürüteceğiniz bir ekip kurun. Hakem değerlendirme süreçleri hariç tek başına dergi yöneten kişiler olduğunu da ifade etmeliyim.

• Derginiz için bilimsel alan veya alanlar belirleyin. Örnek: Eğitim ve Öğretim, Eğitimde Teknoloji, Ulusal tarım Çalışmaları, Okulöncesi Eğitim…

• Derginiz için bir isim belirleyin. Örnek: Ulusal Eğitim Dergisi, Uluslararası Akademik Etik Dergisi, Ekonomik Yenilikler… Bu isimleri farklı diller için de düşünebilirsiniz.

• Derginizi yayımlayabileceğiniz bir domain (alan adı) ve hosting satın alın. Derginin yayın yapacağı sunucunun özellikleri özellikle Açık Dergi Sistemini açısından önemli. Bu konuda OJS ile uyumlu çalışan paketleri önerebilirim.

• Derginizin hakem değerlendirme ve yayın süreçlerini yönetebileceğiniz bir dergi yönetim sistemi edinin. Bu konuda en iyi dergi yönetim sisteminin Open Journal System - OJS (Açık Dergi Sistemi) olduğunu söyleyebilirim. OJS açık kaynak kodlu, ücretsiz bir yazılımdır ve dünyada 10 binlerce dergi tarafından kullanılmakta ve sürekli geliştirilmektedir. Detaylı bilgi için Açık Dergi Sistemi - Open Journal Systems (OJS) konulu yazımı okuyabilirsiniz.

• Dergi için domain adı ve hosting aldığınızı, OJS dergi sistemini indirip sunucuya kurduğunuzu varsayarak bundan sonraki işlemleri anlatmaya devam ediyorum. Dergi için domain ve hosting alımı, dergi sisteminin kurulumu sürecini kendiniz yapabilirsiniz. Ancak yeterli bilgiye veya zamana sahip değilseniz bu konuda teknik destek almanızda fayda var.

• Artık derginiz hazır, belirlediğiniz alan adı üzerinden çalışır durumda diyelim. Sıra ISSN işlemine geldi ancak burada önemli bir husus söz konusu: Herhangi bir derginin; basılı versiyonu için ilk sayı basılmadan önce, elektronik versiyon için ise en az 5 makale içeren ilk sayının yayımlanmasından sonra ISSN başvurusunda bulunulur.

• Not: Kültür Bakanlığından alınan ulusal ISSN'nin uluslararası ISSN'ye aktarılması/kaydedilmesi Kültür Bakanlığı tarafından gerçekleştirilir. Bunun için ise derginin 1 yılını doldurmuş olması gerekiyor.
• Uluslararası ISSN kontrolü için https://portal.issn.org/ sayfasını kullanabilir, ISSN kaydınızın uluslararası alanda görünüp görünmediğini kontrol edebilirsiniz.

• Derginiz ve siteniz artık hazır olduğuna göre derginizi duyurabilir akabinde makale başvuruları almaya, hakem değerlendirme süreçlerini işletmeye ve uygun görülen makaleleri yayımlamaya başlayabilirsiniz. İlk sayıyı yayımladıktan sonra ISSN başvurusunda bulunabilirsiniz. Dergi adında herhangi bir değişiklik olması durumunda, uluslararası bir kural olarak, yeni dergi adı için yeni bir ISSN alınmalıdır. Bunu düşünerek derginizin ismi konusunda son kararı vermiş olarak ISSN başvurusunda bulunmalısınız.

• Dergi için ISSN/e-ISSN başvuru işlemleri derginin yayımcısı olan birim, fakülte, enstitü tarafından veya bireysel olarak (gerçek kişi) yapılabilmektedir. “Yazar Yayımcı” yani “Gerçek Kişi" olarak başvuru yapıldığında ek bilgiye gerek duymadan sadece kimlik bilgileri ile başvuru yapılabilir. Bu işlem için Yayın Standartları ve Derleme Bilgi Sistemine https://ekygm.gov.tr adresi üzerinden e-devlet kullanıcı hesabıyla giriş yapın.

• Yukarıdaki resimden de göreceğiniz gibi bir sayfa ile karşılaşacaksınız. Buradaki menülerden ISSN İşlemleri > ISSN Başvuru Formunu tıklayarak başvuru sayfasına gelebilirsiniz. Bu sayfadaki formu derginizi dikkate alarak doldurmanız gerekmektedir. ISSN başvuru işlemleri öncesi yayın yapacağınız sitenin hazır olması ve bir sayının yayımlanmış olması gerekmektedir. Çünkü başvuru esnasında Elekronik Yayın Tipi, Elektronik Yayının URL, Elektronik Yayının Epostası, Kullanıcı Erişim Türü gibi bilgiler sorulmaktadır. Yardım konusunda detaylı bilgiye bu bağlantı aracılığıyla ulaşabilirsiniz.

• Artık ISSN’niz de hazır.
• İlerleyen süreçlerde yani yayın yaptıkça, derginiz tanındıkça çeşitli dizinlere başvurabilirsiniz. Ulusal ve uluslararası dizinlerin farklı kriterleri bulunmaktadır. Örneğin TR Dizin’de yer almak için gerekli kriterleri (TR Dizin Dergi Başvurusu İçin Ön Koşullar) sağlamış olmanız gerekmektedir.

Akademik ve bilimsel bir dergi kurmak ve yayın yapmak için gerekli temel adımları özetleyelim:

• Dergi adı ve alanını belirle

• Bir alan adı (domain) ve hosting al

• OJS veya farklı dergi sistemini kur veya kurdur

• Editör/editör yardımcısı ve hakemleri belirle

• En az bir sayı yayımla

• ISSN başvurusunda bulun

SORULARINIZ OLURSA YORUM BÖLÜMÜNE YAZABİLİR, İLETİŞİM SAYFASINDAKİ BİLGİLER ARACILIĞI İLE BANA ULAŞABİLİRSİNİZ.

Ayrıca sık sorulan bazı sorulara TRDİZİN tarafından verilen cevaplar aşağıdaki gibidir:

Alan indeksi nedir?

Alan indeksi, belirli bir konu alanında, seçim kriterleri ile yayın kabul eden ve yayınların en az bibliyografik bilgilerinin verildiği (makalelerin/kitapların/tezlerin künyelerinin ve kimi zamanda özetlerinin yer aldığı) indekstir.

Sociological Abstract, Psychological Abstract, Library and Information Science Abstract, ERIC, Index Medicus/Medline, PUBMED, Geobase, PsycInfo, Chemical Abstracts, Food Sciences and Technology Abstracts, MathSci, Biological Abstract, CAB, Engineering Index alan indekslerine örnektir.

Bir derginin hakemli dergi olması için ne gerekir ?

Hakemli bir dergi, hakem (akran) değerlendirme sürecinden geçmiş makaleler içerir. Yayınlanması için dergiye gönderilen yazılar, yayına kabul edilmeden önce bilimsel ve içeriğe yönelik olarak alanında yetkin en az 2 uzman tarafından tarafsız olarak değerlendirilir. Hakemlerin değerlendirmeleri ile görüş ve yorumlarını içeren raporlar doğrultusunda makalenin yayınlanıp yayınlanmayacağına dair karar verilmesi esasına dayanır.

Bir derginin uluslararası olması için ne gerekir ?

TR Dizin Komite üyelerinin önerileri doğrultusunda bir derginin uluslararası olması için Dergi, uluslararası veri tabanlarından/dizinlerden erişilebilir olmalıdır. Makalelerde yabancı dilde Öz bulunmalıdır.

Bir ciltteki makalelerin  en az 1/3’ü yabancı dilde olmalıdır.

Bir ciltteki makale yazarlarının 1/3’ü yabancı yazarlardan oluşmalıdır (Uluslararası Yazar Katkı Oranı). Makalenin yurtdışı adresli kabul edilebilmesi için yazar adresi yurtdışı olmalıdır.

Dergi editörler kurulu kimlerden oluşmalıdır?

Baş Editör / Editör: Derginin akademik içeriğinden sorumludur. Baş editör, aynı zamanda yazı işleri müdürü olarak kabul edilir.

Derginin genel stratejisini yönetmek (uygun olduğu şekilde yayıncı ve toplumla işbirliği içinde),

Sürdürülebilir ve zamanında yayın akışını sağlamak için gönderilen makaleleri gözden geçirmek ve bunlara karar vermek,

Derginin elçisi olarak hareket etmek, içeriği devreye almak ve uygun şekilde gönderimi sorgulamak temel sorumluluklarıdır.

Yardımcı Editörler: Dergi kapsamı ve konu alanlarına bağlı olarak birden fazla yardımcı editör olabilir.

Dergi ile ilgili çalışmalarda Baş Editöre yardımcı olmak,

Değerlendirme sürecinde makalelere konu editörü atamak, gerektiğinde konu editörlüğü yapmak,

Konu editörlüğünü üstlendiği makalelere hakem ataması yapmak ve makalelerin değerlendirilmesini sağlamak temel sorumluluklarıdır.

Bölüm Editörleri: Belirli makale türlerini incelemekten sorumlu editörlerdir. Çoğu zaman, bu editörler kendilerine atanan yazılarla ilgili son kararları verirler, ancak baş editör tüm bölümler için kararları gözden geçirmek isteyebilir.

Konu alanlarına göre yıllık yayın periyodu ne olmalıdır?

Diş Hekimliği, Eczacılık, Sağlık Bilimleri alanındaki dergiler yılda en az 3, Mühendislik, Temel Bilimler, Veterinerlik, Ziraat alanındaki dergiler yılda en az 2, Sosyal ve Beşeri Bilimler alanındaki dergiler yılda en az 1 sayı yayımlamalıdır.

Editoryal Süreç Yönetimi - Kitap ve Kitap Bölümü Yazımı işlemleri için Açık Dergi Sistemini kullanabilir miyim?

Açık Dergi Sistemi doğrudan akademik dergilerde makale yayını amacıyla geliştirildiği için bir çok açıdan kitap yayını hususundaki ihtiyaçları da karşılamaktadır. Ancak kitap, kitap serileri, e-kitaplar, e-kitap şeklindeki raporlar, kitap bölümleri vb. çalışmalar için editoryal süreç farklılık arz edebilmektedir. Örneğin dergilerde sadece hakemlik sistemi varken, kitap veya kitap bölümleri için İç (dahili) ve dış (harici) değerlendirme söz konusudur. Kitapların meta verileri ile dergilerin meta verileri farklılık arz etmektedir. Bu ve bunlara benzer çeşitli durumlar kitap yayın süreci için geliştirilmiş olan OJS ile bir çok konuda benzerlik gösteren Open Monograph Press isimli editoryal süreç yazılımını kullanmalarını tavsiye ederim.

Kitap veya kitap bölümü yayın süreci ve editoryal işlemler için bir yazılıma ihtiyacınız varsa "Editoryal Süreç Yönetimi - Kitap ve Kitap Bölümü Yazımı Yönetim Sistemi" konulu yazımı okuyabilirsiniz.

FAYDALI OLMASI DİLEĞİYLE…

KERİM SARIGÜL