AICC, SCORM, Tin Can / E-Öğrenme içerik standartlarından hangisini, neden tercih etmeliyiz?

E-Öğrenme içerik standartları: SCORM, Tin Can, AICC E-Öğrenme içerik standartları: SCORM, Tin Can, AICC

AICC, SCORM, Tin Can / E-Öğrenme içerik standartlarından hangisini, neden tercih etmeliyiz?

Yazar / Eğitimde Teknoloji / Cumartesi, 03 Şubat 2018 13:11

E-Öğrenme içerik standartlarından hangisini tercih etmeliyiz? AICC mi, SCORM mu, Tin Can mi?

Nedir AICC, SCORM ve Tin Can?

AICC, SCORM, Tin Can; Öğtretim/Eğitim Yönetim Sistemlerinin (ÖYS veya EYS), eğitim içeriklerinin ve bunlarla bağlantılı olarak çalışacak araçların birbirleri ile uyumlu olması için geliştirilen standart türleridir.

Teknolojinin gelişmesi, eğitimde teknolojinin, teknolojik araçların yaygın olarak kullanılması çeşitli e-öğrenme standartlarının ortaya çıkmasına sebep olmuş, hatta standartların oluşturulmasını zorunlu kılmıştır.

Farklı kişi veya firmalar tarafından geliştirilen e-içeriklerin çeşitli öğretim yönetim sistemlerinde çalışabilmesi, kullanılabilmesi için bunların belli standartlarda hazırlanmış olması gerekir. İşte bu standartları geliştiren çok az kişi/kuruluş var.

Bu yazımda eğitim içerikleri için geliştirilen standartlardan, bunlar arasındaki farktan ve bugün gelinen noktada hangi sebeplerden dolayı hangisini tercih etmemiz gerektiğinden bahsedeceğim. Kolay anlaşılması için yazımın sonunda bulunan karşılaştırma tablosu konunun daha kolay anlaşılmasına yardımcı olacaktır.

Geçmişten günümüze yaygın olarak kullanılan e-öğrenme içerik standartları AICC, SCORM ve Tin CAN’dir.

AICC (Havacılık Endüstrisi Bilgisayar Tabanlı Eğitim Komitesi), 1988 yılında yayınlandı ve ilk olması ve yıllarca kullanılmış olması bugünkü standartlara temel oluşturması açısından çok önemli.

SCORM (Sharable Content Object Reference Model - Paylaşılabilir İçerik Nesne Referans Modeli) çalışmaları 1997’de başladı ancak ilk sürümü 2001 yılında yayınlandı. SCORM 1.1,  SCORM 1.2, SCORM 2004 ve son sürümü ise SCORM 2004 4. Sürüm olarak 2009'da yayınlanmıştır. Hem kullanıcı etkinliklerini derinlemesine analiz etmediği hem içeriklerin kullanımı ile ilgili detaylı bilgi vermediği hem de geliştirilmesine devam edilmediği için yetersiz görülmüş ve Tin CAN API’nin ortaya çıkmasına vesile olmuştur. Ancak bugün kullanılan birçok ÖYS (Öğretim Yönetim Sistemi) ve içerikler eski nesil olduğu için SCORM kullanımı hala devam etmektedir. Ayrıca yeni nesil standartları destekleyen bir yapıya dönüştürülmeleri maliyetli olduğu için bazı firmalar eskiyi kullanmakta ısrarcı olabiliyor. 

Tin Can (xAPI) için özetle şunu söyleyebilirim. Bugünün şartları ve ihtiyaçları, bugün kullanılan cihazlar ve mobil uygulamalar dikkate alınarak geliştirilmiş, ilk sürümü 2013 yılında Tin Can API 1.0 yayınlanmıştır. Tin Can, Tin Can API ve xAPI gibi farklı isimlendirmeleri mevcut. Bu isimlerden biri ile karşılaştığınızda farklı standartlar olduklarını düşünmeyin.

Tin Can hem eğitim içerikleri hem de kullanıcı (öğrenci) ile ilgili çok detaylı bilgiler verir. Ne tür bilgilere ihtiyaç duyduğunuzu ve hangi bilgileri saklamak istediğinizi siz belirler daha sonra bunların raporlamasını yapabilirsiniz.

Örneğin SCORM bir öğrencinin eğitim videosunu izleyip izlemediğini bilir, hangi tarihlerde kaç kez izlediğini bilmez. Yani sonuçların kaydını tutar, süreçle ilgili detaylı bilgi vermez. Tin Can ise bu konularda çok daha esnektir. Öğrencinin süreç içericinde gerçekleştirdiği eylemlerin kaydını tutar (öğrenci videoyu açtı mı, tamamını izledi mi, aralarda atladı mı, neresini kaç kez izledi vb.) ve bunları raporlamanıza imkân sağlar. Yazılımcı dili ile ifade etmek gerekirse detaylı bir loglama yapar.

Eğitim standartlarının gelişme evrelerini ve aralarındaki farkla ilgili yukarıda özetle vermeye çalıştığım bilgiler anlamsız ve yetersiz geldi ise aşağıdaki örneği okumanızı tavsiye ederim.

20 yıl önce, 10 yıl önce ve bugün otel rezervasyonu yapma aşamalarını, kullandığınız araçları ve harcanacak süreyi düşünün.

20 yıl önce: Otelin telefonunu arkadaşından/rehberden veya 118'den öğren, telefonun ahizesini kaldır, numaraları çevirerek oteli ara, otel yetkilisi ile görüş, detaylı bilgileri ver, ödemeyi sonra yapacağını veya bankadan göndereceğini söyle, bankaya git, ödeme yap, tekrar oteli ara, ödeme yaptığını söyle, rezervasyonu tamamla vb.

10 yıl önce: İnternete gir, oteli ara numarasını bul, cep telefonunla ara, detaylı bilgileri ver, ödemeyi havale/EFT ile yap. Ya da internetten rezervasyon yap.

Bugün: İnternete gir, en ucuz oteli ara, tercihlerini yap, ücreti kredi kartın ile hemen öde. Ya da tüm bu işlemleri mobil uygulaman üzerinden yap. Sonra istersen iptal et. Ne zaman aradığını gör, hangi numarayı aradığına bak, mailine veya cep telefonuna gelen rezervasyon bilgilerini incele vb.

Yukarıdaki 3 örneği düşünelim.

1. yöntem hala geçerli mi? Evet. Yani hala telefonla rezervasyon yaptırabilirsiniz.

2. yöntem hala geçerli mi? Evet. İnternetten veya cep telefonunuzla rezervasyon yaptırabilirsiniz.

3. yöntem ise bugün en çok kullanılan yöntem.

Yeni bir yöntem çıkarsa hiç şaşırmayın ve hemen onu kullanmaya koyulun. CMI5 yakın gelecekte yeni bir e-öğrenme standardı olarak karşımıza çıkabilir. Şu an üzerinde çalışılıyor.

Sanırım bu örnekler eğitim standartları arasındaki farkı anlamamıza yardımcı olmuştur.

Gelelim eğitim yazılımları sunan şirketlere. Neden bazı şirketler hala sadece SCORM temelli yazılım sunmaya çalışır? Siz Tin Can standartlarını desteklesin dediğinizde –hele biraz da detayları bilmiyorsanız- size, istediklerinizi SCORM ile yapabileceklerini söyler ve aralarında bir fark olmadığına sizi inandırırlar. Dedikleri bir açıdan doğrudur aslında. Yukarıdaki örneğe bakılırsa her 3 seçenekte de rezervasyon yapılmıştır. İşlem, sonuç olarak istediğimiz şekilde sonuçlandı. Ancak yöntemlere bakıldığında bazılarında çok fazla -bazıları gereksiz- işlem yapılıyor. Hata oranı yüksek, kalite ve hız düşük, detay ve geribildirim yetersiz...

 

AICC , SCORM 2004 ve Tin Can API Standartları Karşılaştırma Tablosu

 

AICC

SCORM 2004

Tin Can

Ders Sıralaması

(Course sequencing)

-

+

+

Tamamlama, harcanan zaman, başarı / başarısızlık takibi

(Completion, spent time, pass/fail tracking)

+

+

+

Detaylı izleme/takip (oyunlar, simülasyonlar)

(Advanced tracking - games, simulations etc.)

-

-

+

Tek Sonuç Raporlama

(Single score reporting)

-

+

+

Çoklu sonuç raporlama

(Multiple score reporting)

-

-

+

Web tarayıcısı gerekli değil

(No web browser required)

-

-

+

Ayrıntılı test sonuçları

(In-depth test results)

-

-

+

Alanlar arası sınırlama yok

(No cross-domain limitation)

+/-

-

+

Mobil cihazlar için uygunluk

(Mobile-friendly)

-

-

+

Paylaşılabilir Öğrenme hikâyesi kayıtları LRS (Learning Record Story) ile farklı ÖYS’lerin ortak gelişim takibi olanağı

-

-

+

Katı Güvenlik

(Solid Security)

-

-

+

ÖYS (LMS) olmadan çalışabilme

(No LMS required)

-

-

+

Platformlar arası geçiş (Örn. Bilgisayardan Mobile)

(Platform transition (i.e. computer to mobile))

-

-

+

Etkileşimli Öğrenme Takibi

(Track interactive learning)

-

-

+

Çevrimdışı Öğrenme Takibi

(Track offline learning)

-

-

+

Uyarlanabilir Öğrenme Takibi

(Track adaptive learning)

-

-

+

Harmanlanmış Öğrenme Takibi

(Track blended learning)

-

-

+

Uzun vadeli öğrenme takibi

(Track long-term learning)

-

-

+

Takım Temelli Öğrenme Takibi

(Track team-based learning)

-

-

+

Karşılaştırma tablosu hazırlanırken my eLearning World ve Experience API  sayfalarından yararlanılmıştır.

 

Eğer karar verme yetkisi sizde ise Tin Can API’yi tercih edin, pişman olmayın. Bir taraftan da CMI5’teki gelişmeleri takip edin.

Peki, SCORM standartlarında hazırlanan içirikleri Tin Can’ API’de kullanamaz mıyız?

Bir sonraki yazı da buna değineceğim.

Faydalı olması dileğiyle… Kerim SARIGÜL

Yazar

Kerim Sarıgül

Kerim Sarıgül

Merak ediyorum, araştırıyorum, öğreniyorum, paylaşıyorum...

 

yorum

  • ak ak 29 Mart 2019

    güzel yazı teşekkürler

Yorum Ekle

Sosyal Medya Hesaplarım

 

  • Çok Okunanlar
  • Yorumlar

Please publish modules in offcanvas position.